“你想买什么东西？”
“Nǐ xiǎng mǎi shénme dōngxī?”
Có bao giờ bạn thắc mắc, tại sao người ta thường nói là 买东西 mà không phải là 买南北？Dưới đây là 2 cách lý giải:
Nghe nói, thời Nam Tống có một lần nhà triết học nổi tiếng Chu Hy đang đi trên đường thì gặp người bạn thân của ông là Thịnh Ôn Như đang xách chiếc giỏ tre, bèn hỏi: “Anh đi đâu thế?” “Đi mua Đông Tây – 去买东西 (mua đồ)”, Thịnh Ôn Như trả lời. “Lẽ nào không thể nói là ‘mãi Nam Bắc – 买南北’ được sao?” Chu Hy lại hỏi một câu. Bởi vì lúc bấy giờ người ta phối hợp các phương vị đông, tây, nam, bắc, với kim, mộc, thủy, hỏa, thổ, gọi là ngũ hành. Thế là, Thịnh Ôn Như liền trả lời Chu Hy: ‘Phía Đông thuộc mộc, phía Tây thuộc kim, hễ cái gì thuộc kim loại, gỗ, thì cái cái giỏ này của tôi có thể đựng được. Phía Nam thuộc hỏa, phía Bắc thuộc thủy, những thứ thuộc thủy (nước), hỏa (lửa), thì cái giỏ này của tôi không thể chứa được. Cho nên, chỉ có thể nói ‘mãi Đông Tây – 买东西’, không thể nói ‘mãi Nam Bắc – 买南北’.Những năm thuộc niên hiệu Càng Long triều Thanh, có một vị học giả tên là Cung Vỹ cho rằng, ngay từ thời Đông Hán, các thương nhân phần lớn tập trung ở Đông Kinh Lạc Dương và Tây Kinh Trường An. Vì chợ Đông tương đối gần với khu quý tộc của Hoàng cung nên chủ yếu bán các mặt hàng xa xỉ. Chợ Tây tương đối gần các khu dân cư bình thường nên chủ yếu bán các mặt hàng thiết yếu hàng ngày. Chỉ cần người ta đi mua sắm là phải đi phía Đông, Tây thành phố. Dần dà, ‘Đông Tây’ trở thành đại danh từ của hàng hóa. ‘Mãi Đông Tây – 买东西’ (mua đồ) đã xuất hiện như thế trong từ ngữ sinh hoạt của người Trung Quốc.
你们学会了吗？
